il lessico felliniano

ΟΙ ΝΕΟΛΟΓΙΣΜΟΙ ΠΟΥ ΚΑΘΙΕΡΩΘΗΚΑΝ ΣΤΗΝ ΙΤΑΛΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΧΑΡΗ ΣΤΟΝ ΣΚΗΝΟΘΕΤΗ ΦΕΝΤΕΡΙΚΟ ΦΕΛΛΙΝΙ

Η σημασία του Ιταλού σκηνοθέτη Φεντερίκο Φελλίνι, που γεννήθηκε σαν σήμερα το 1920, προκύπτει και από τα ίχνη που το έργο του άφησε στην ιταλική γλώσσα. Στα σύγχρονα ιταλικά λεξικά υπάρχουν τουλάχιστον 5 λέξεις των οποίων είτε η ετυμολογία είτε η χρήση οφείλονται στο κινηματογραφικό του έργο.

* * *

felliniano: un’atmosfera felliniana, dei personaggi felliniani. φελλινιανός (σχετικός με το χαρακτηριστικό κλίμα, τους ιδιαίτερους χαρακτήρες των ταινιών του): φελλινιανή ατμόσφαιρα, φελλινιανοί χαρακτήρες.

paparazzo: fotoreporter, fotocronista di celebrità. παπαράτσι: από το επώνυμο ενός εκ των χαρακτήρων της ταινίας «La dolce vita» τού 1960 – η πιο διάσημη διεθνώς λέξη· στην ιταλική έχει επίσης δώσει το ρηματικό επίθετο: paparazzato.

il dolcevita: il caratteristico maglione a collo alto e aderente che porta Marcello Mastroianni, il protagonista dell’omonimo film. το ζιβάγκο: η χαρακτηριστική μπλούζα που φοράει ο Μαρτσέλλο Μαστρογιάννι, πρωταγωνιστής της ομώνυμης ταινίας – ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός ότι η αντίστοιχη λέξη της ελληνικής γλώσσας προέρχεται από μια άλλη ταινία (το «Δόκτωρ Ζιβάγκο» του 1965, σε σκηνοθεσία του Ντέιβιντ Λην, βασισμένη στο ομώνυμο μυθιστόρημα του Μπορίς Παστερνάκ).

amarcord: ricordo, rievocazione nostalgica del passato. νοσταλγική ανάμνηση (του παρελθόντος): από την ομώνυμη ταινία τού 1973, «Amarcord», λέξη που προέρχεται από την διάλεκτο της Εμίλια-Ρομάνια, γενέθλιας γης του σκηνοθέτη, και σημαίνει «εγώ θυμάμαι».

vitellone: fannullone, nullafacente, ozioso, perditempo, perdigiorno. μοσχάρι: στη μεταφορική σημασία του τεμπελχανά, του χασομέρη (λέξη που έγινε ευρύτερα γνωστή χάρη στην ομώνυμη ταινία, «I vitelloni», του 1959).